28.01.1983, Antwerpen
ronduit arrogante
man met deftig pak
en vlinderdas”
"En dan komt de tijd, de harde maar schone tijd, dat hij - op zijn manier - eindelijk het leven ontdekte. Hij installeert zich op een reusachtige zolder in het Antwerpse Sint Andrieskwartier. Zonder meubelen, zonder bed, zonder eten, zonder geld. En wat doet een mens in dat geval? Van der Goten verklaart zichzelf op een schone morgen artiest. Hij roept zichzelf uit tot KoR met de grote R. En op een zondagnamiddag schrijft hij in één adem zijn eerste zes sjansons, tekst en melodie. En aan iedereen die het horen wil, vertelt hij dat het Vlaamse sjanson geboren is, en dat hij de eerste en enige Vlaamse sjansonjee is."
Bovenstaande passage komt uit een brief die KoR Van der Goten (weliswaar in de derde persoon schrijvende), ongedateerd en aan een ons onbekende correspondent stuurde. Vermoedelijk omstreeks 1966. Hij had het in de geciteerde passage over de periode halfweg de jaren '50 van vorige eeuw.
KoR werd op 21 april 1931 in Mechelen geboren als Cornelius Marinus Van der Goten. Kort na zijn geboorte verhuisde de familie Van der Goten naar Antwerpen, waar de jonge Cornelius opgroeide met Gregoriaanse koorzang en kathedraalmuziek. Hij doorliep er de humaniora, studeerde aan het conservatorium en keerde daarna een tijd terug naar Mechelen om er in 1954 aan het St.-Jozefseminarie 'met vrucht' zijn einddiploma van de volledige cyclus in wijsbegeerte te behalen.
Toen hadden Georges Brassens en de andere Franse chansonniers hem evenwel al te pakken en KoR begon zijn eerste 'sjansons' te schrijven. Moeizaam zocht hij vanaf pakweg 1956 een afzetgebied en dat leek haperend en voorzichtig te lukken.
Eén van de eersten die hem ademloos aanhoorde was Paul Mortiers, de idealistische en bevlogen stichter van de in 1957 debuterende artistieke vereniging 'Open Kring'. In het jaar van de wereldtentoonstelling (1958), zag Mortiers KoR optreden in zaal 'Scaldiana' te Rupelmonde en was meteen verkocht. "Ik hoorde KoR zingen en was zo onder de indruk dat ik hem vroeg de verantwoordelijkheid te willen opnemen voor het ludieke aspect van Open Kring. Voordien zag ik nooit erg omlijnd het soort liedjeszanger dat in de clubs zou optreden, maar KoR opende me de ogen. Zo trok hij het Vlaamse land af en overal hield hij autities. Wie aanvaard werd, kon optreden in de diverse centra."
Een halve eeuw later staat de ontmoeting met Van der Goten nog steeds op het netvlies van Paul Mortiers gebrand. "KoR was overdonderend. Hij bezat een buitengewone zielskracht en ik ben fier en gelukkig dat ik het beste van hem heb mogen proeven."
Na een paar jaren liepen de wegen van KoR en Paul uit mekaar. Van der Goten verscheen als eerste Vlaamse chansonnier in 1959 op de Vlaamse televisie en mocht - eerst bij Philips, vervolgens bij de Nederlandse Pocketplaat - zijn eerste platen opnemen. Hij was een opgemerkte figuur op de Leuvense Kleinkunsteilanden. En op de roemruchte 'Zazo' in Meise ontmoette hij zijn eerste collega's en medestanders: Miel Cools, Antoon De Candt, Hugo Raspoet.
Over de schrijfwijze van zijn artiestennaam "KoR" deden enkele theorieën de ronde. In sommige publicaties wordt geopperd dat de voornaam van zijn toenmalige bruid, de Duitse Rotraut Kerzinger (waarmee hij op 21 december 1962 trouwde "na een vrijage van 7 jaar op 750 km"), verantwoordelijk zou zijn voor de grote R. De K van Kor, de R van Rotraut en middenin de huwelijksring... Elders wordt gesuggereerd dat de grote R zou kunnen komen van "Rudi R", de vermeende 'ghostwriter' van een aantal van zijn chansons. Van der Goten zelf had een veel eenvoudigere verklaring. Aan Humo zei hij eind 1962: "Ik schrijf KoR omdat ik het zo esthetischer vind. Dat doe ik al sinds mijn veertiende jaar, ik ben er nu 31 en ik ben niet van plan om daar nog verandering in te brengen."
De carrière van KoR kende ongelooflijke pieken en even ongelooflijke dalen, beiden ten gevolge van zijn turbulente, gedreven geest en tijdens de latere jaren van zijn carrière vooral door zijn steeds verder oprukkende alcoholverslaving.
Het Vlaamse publiek zal KoR Van der Goten eeuwig onthouden als de moeilijke en ronduit arrogante man met deftig pak en vlinderdas ('boerzwa-kostuum'), die regelmatig zijn toehoorders de huid vol schold wanneer ze niet genoeg of net te veel luisterden, te veel of te weinig applaudisseerden en bovenal wanneer hij teveel gedronken had.
Met zijn démarches verloor Van der Goten heel wat krediet en het Vlaamse publiek haakte op den duur massaal af. Enkele moedig geplande comebacks draaiden telkens op niets uit en we naderen de jaren '70 wanneer hij voor het laatst op een groot podium staat.
Ook zijn huwelijk liep spaak en in '76 vernam Van der Goten dat hij leed aan het syndroom van Guillain-Barré: een vorm van spierverlamming die gitaarspelen niet meer zo evident maakte.
Hij overwon de ziekte en droomde voor de zoveelste keer van een comeback, tot hij op 28 januari 1983 in Antwerpen bezweek aan een hartaanval.
Pol Van Mossevelde
& Muziekcentrum Vlaanderen
Kor Van der Goten op Muziekarchief.be
Enkele foto's uit het VRT-archief
Herman De Coninck schreef voor het Nieuwe Wereldtijdschrift in juni 1986 "Kor Van der Goten: de heroïek van de zieligheid", een essay waarin De Coninck zijn persoonlijke, messcherpe analyse uit de doeken doet over de figuur Kor Van der Goten. Het essay werd gebundeld in 'Over Marieke van de bakker', uitgeverij Hadewijch (ISBN 90.5067.032.6).
Er bestaan 2 uitgaven met het verzameld werk van Kor Van der Goten; één op vinyl uit 1978 en één op cd uit 1992. Beide uitgaven zijn inmiddels al lang niet meer verkrijgbaar, maar ANZ plant binnenkort een nieuwe compilatie met zijn werk.